فلـج مغـزی چیست:

  فلج مغزی یك اصطلاح كلی است كه گروهی از ضایعات مزمنی كه كنترل حركتی فرد را مختل می كنند، شامل می شود. اختلال حركتی ناشی از این ضایعه در سالهای اولیه زندگی ظاهر می شود و معمولاً با گذشت زمان بدتر نمی شود. این بیماری در شرایط نقصان تكامل یا آسیب به مناطق حركتی مغز بوجود می اید كه در نتیجه آن این مناطق قادر به كنترل حركتی و وضعیت بدنی (پوسچر) فرد نمی باشند

علائـم فلـج مغـزی:

 1- سفتی عضلات یا اسپاستی سیتی

2- حركات غیر طبیعی

3- اشكال در مهارتهای حركتی درشت از قبیل راه رفتن یا دویدن

4- اشكال در مهارتهای حركتی طریف از قبیل نوشتن یا باز و بسته كردن دكمه های لباس

5- اشكال در مهارتهای ادراكی و حسی

علائم فلج مغزی از یك فرد به فرد دیگر متفاوت است و با گذشت زمان ممكن است تغییر ننماید بعضی از افراد مبتلا به فلج مغزی ممكن است به بیماریهای دیگر از قبیل تشنج، آسیب ذهنی اختلال یادگیر و تأخیر رشدی نیز مبتلا باشند.

علائم اولیه فلج مغزی معمولاً قبل از 3 سالگی ظاهر می شوند. نوزاد مبتلا به فلج مغزی اغلب در مقایسه با كودكان عادی كندتر به مراحل رشدی خویش از قبیل غلتیدن، نشستن، چهار پا رفتن، لبخند زدن و ... دست پیدا می كنند.

علايـم شـايـع
تعداد و شدت علايم زير در كودكان دچار فلج مغزي ، كاملاً متغير است 
 بروز مشكل در مكيدن نوك پستان يا شيشه شير در همان اوايل شيرخوارگي
 فقدان تون عضلاني طبيعي (در مراحل اوليه)
 كندي رشد و نمو (راه رفتن ، صحبت كردن)
 سفتي و اسپاسم عضلات (در مراحل بعدي)
 درجات متغيري از عقب ماندگي ذهني
 مشكل در هماهنگي و تعادل بدن
 كري
 ژست هاي غيرطبيعي بدن
 لوچي
 حركات بي هدف بدن

 تشنج

انواع فلج مغزی

فلـج اسپاستیک  Spastic

این شایعترین نوع فلج مغزی است و حدود 65 درصد بیماران را شامل میشود. محل ضایعه در این بیماران در قشر مغز است. در این نوع از بیماری عضلات سفت شده و والدین یا پزشک به سختی میتوانند مفاصل دست و پا یا حتی کمر بچه را خم و راست کنند. اگر هر دو اندام تحتانی گرفتار شوند که به آن دی پلژی اسپاستیک Spastic diplegia میگویند، هر دو یا به سمت داخل میچرخند و بچه در موقع راه رفتن پاها را بصورت ضربدری نگه میدارد.

وقتی یک سمت بدن درگیر شده باشد ( اندام فوقانی و تحتانی یک سمت از بدن) به آن همی پلژی اسپاستیک Spastic hemiplegia میگویند معمولاً شدت درگیری اندام فوقانی بیشتر است.

وقتی هر چهار اندام درگیر میشوند به آن کوادری پلژی اسپاستیک Spastic quadriplegia میگویند.  در این موارد ممکن است عضلات دهان و زبان هم گرفتار شوند

فلـج آتتوئیـد Athetoid

به این نوع از فلج مغزی دیسکینتیک Dyskinetic هم میگویند. . بیست درصد بیماران مبتلا به فلج مغزی از این دسته اند که به علت آسیب به قسمت هایی در عمق مغز به نام عقده های قاعده مغز بوجود میاید. مشخصه این نوع از بیماری حرکات غیر ارادی و مکرر است که وقتی بچه میخواهد کار خاصی را انجام دهد بیشتر میشود.

فلـج آتاکسیک Ataxic

این نوع از فلج مغزی کمتر از انواع دیگر دیده میشود و محل ضایعه در مخچه است. مشکل اصلی بیماران در این نوع، حفظ تعادل است. هماهنگی بین حرکات اندام ها خوب نیست. راه رفتن ناپایدار است و انجام دادن حرکات ظریف که نیاز به هماهنگی زیاد بین حرکات عضلات دارد ( مثلاً قلم به دست گرفتن یا بستن دکمه پیراهن) مشکل میشود. در این نوع از بیماری معمولا هوش بچه طبیعی است

فلـج مخلـوط Mixed

در این نوع از فلج مغزی هم علائم فلج اسپاستیک و هم علائم فلج آتتوئید وجود دارد. بعضی عضلات شل و بعضی دیگر سفت هستند. اندام هم سفت است و هم حرکات غیر ارادی انجام میدهد

علائم کلينيکي اين نوع فلج مغزي به علت ضايعه کورتکس مغزي و راه هاي پيراميدال مربوط به آن تظاهر
مي کند. برحسب اينکه پس از معاينه تونوس عضلات در حين انجام حرکات غير فعال(پسيو) در مفاصل، در ابتدا يا انتهاي دامنه حرکتي افزايش تون عضلاني به صورت مقاومت در برابر حرکت غير فعال تظاهر نمايد، به سه شکل شديد، متوسط و خفيف تقسيم بندي مي شود. در نوع شديد، تون عضلات به شدت بالاست بطوريکه حتي در حالت استراحت و خواب هم سفتي عضلاني مشهود است. همچنين افزايش تون در عضلات پروگزيمال(ابتدا و بالاي اندام) بيشتر از نواحي ديستال(انتها و نوک اندام) است. در نوع متوسط، افزايش تون در حد متوسط بوده و در هنگام استراحت اندام، نزديک به تون طبيعي است اما با تلاش و تقلا، هيجان، کشش ناگهاني عضله سفت شده، قرار گرفتن در معرض سرما و وجود اضطراب در فرد افزايش يافته و بيشتر نواحي ديستال اندام ها درگيرند. در نوع خفيف، تون عضلاني به طور جزئي افزايش يافته و در حالت استراحت اندام ها، تون عضلات کاملاً طبيعي بوده و هنگام تلاش براي حرکت يا سريعتر کردن حرکت، مختصري افزايش مي يابد. سفتي عضلاني ممكن است در حالت خفيف فقط تعداد محدودي حركت را مختل نمايد .اين عضلات هنگامي كه بكار گرفته مي شوند بيش از اندازه فعال مي شوند و حركات زمختي را ايجاد مي كنند.